حمل و نقل ریلی در ایران

حمل و نقل ریلی در ایران به دو صورت انجام می شود. یا مخصوص مسافران است، و یا بار های مختلف را جا به جا می کند. از نظر حمل و نقل مسافر، شبکه ریلی ایران تعریف  چندانی ندارد و حتی بهترین قطار های مسافربری هم امکانات رفاهی خاصی ندارد. اما حمل و نقل ریلی کالا توانسته است کمک های بسیار زیادی در حوزه صادرات و یا حتی انتقال داخلی فراهم کند. قطار های حمل بار میتوانند حجم بار بسیار بیشتری را در امنیت بیش تر منتقل کنند و در عین حال هم ارزان تر تمام شوند.

به همین علت است است که حمل و نقل ریلی در ایران، در مقایسه با حمل و نقل های جاده ای از محبوبیت بیش تری برخوردار است. یکی از دلایل این محبوبیت امنیت بار و ریسک خسارت کمتر است. در نقل و انتقالات جاده ای احتمال تصادفات بسیار بیش تر است و آمار ها نشان می دهند میزان خسارت در حمل و نقل های ریلی، نسبت به حمل و نقل های جاده درصد بسیار کم تری دارد. اما این روش حمل و نقل دسترسی به تمام نقاط کشور را ندارد و در مواردی بهتر است به جای حمل و نقل ریلی در ایران، از حمل و نقل دریایی و یا جاده ای استفاده کنیم.

برای اینکه بدانید آیا روش حمل و نقل دریایی با توجه به بار و مقصدتان مناسب است یا خیر، پیشنهاد می دهیم بخوانید: هزینه حمل و نقل دریایی

 

چه کالا هایی را میتوان با حمل و نقل ریلی جا به جا کرد؟

در این موضوع محدودیت خاصی وجود ندارد و تقریبا میتوانید هر کالایی را چه به عنوان صادرات و یا فروش داخلی به وسیله شبکه حمل و نقل ریلی انتقال دهید. البته بهتر است قبل از اقدام برای تحویل دادن بار، بررسی های لازم را انجام دهید که آیا این واگن های ریلی توانایی حمل بار شما را دارند و یا خیر.

انواع حمل و نقل ریلی کالا

نوع و ماهیت کالایی که مورد حمل و نقل قرار می دهید بسیار مهم است. چرا که دقیقا با توجه به همان کالا، واگن مورد نیاز برای حمل و نقل انتخاب می شود. واگن های مختلفی برای حمل و نقل کالا وجود دارد که در ادامه آن ها را معرفی کرده و ضمن بیان ویژگی های آن کالاهایی که مناسب برای حمل این کالا ها هستند را نام می بریم.

قبل از آشنایی با انواع واگن های ریلی بهتر است از قوانین بین المللی حمل و نقل ریلی آگاه باشید.

به همین علت حتما بخوانید:  حمل و نقل ریلی بین المللی

واگن مسقف

به طور کلی این نوع واگن ها محافظ کالا ها در برابر عوامل آب و هوایی هستند.  به این معنا که هر نوع باری که باید از نور خورشید، آب، رطوبت و هر نوع عامل جوی دور بماند، با این نوع واگن حمل و نقل می شود. هر یک از این واگن ها طرفیتی ۵۵ تنی دارند و به صورت واگن های دو محوره و چهار محوره ساخته می شوند. تفاوت واگن های دو محوره و چهار محوره در تعداد درب های کشویی و هواکش های آن هاست.

واگن های چهار محوره دارای دو درب کشویی و چهار هوا کش هستند و  واگن های دو محوره هم دارای یک درب کشویی و دو هواکش می باشند. این نوع واگن ها بیشتر برای حمل غلاتی مانند گندم و مصالح ساختمانی مانند سیمان استفاده می شود.

واگن مسطح

واگن های مسطح همانطور که از اسمشان هم مشخص است، دارای سطحی صاف می باشند و وسایل سنگین و دارای وزن زیاد بر روی آن ها قرار می گیرد. این واگن ها با توجه به شرایط استانداردی که برای حمل بار های سنگین دارند، برای نقل و انتقال ماشین آلات صنعتی، تیرآهن ها و ستون های ساختمانی، کانتینر ها و به طور کلی هر نوع جسم سنگینی را دارا هستند.

از ویژگی دیگر این واگن ها میتوان ستون ها فولادی آن ها را نام برد که کاربرد ایمنی و عدم خسارت بار را دارا هستند. با توجه به مجهز بودن این نوع واگن ها، عمل بارگیری و تخلیه در آن ها بسیار راحت است.

واگن یخچال دار

اگر محصولی که از طریق حمل و نقل ریلی در ایران صادر میکنید و یا به صورت داخلی به فروش می رسانید فاسد شدنی است، باید از واگن های یخچال دار استفاده کنید.

این نوع واگن ها با توجه به سیستم خنک کننده ای که دارند می توانند از محصولاتی نظیر، میوه ها، سبزیجات، لبنیات، گوشت و مرغ و … محافظت کنند. درب های اصلی و جانبی واگن های یخچال دار کاملا عایق هستند تا هیچ گونه گرمایی به داخل آن ها نفوذ پیدا نکند. قابل ذکر است که این گونه واگن ها نیز در دو نوع دو محوره و چهار محوره ساخته می شوند.

واگن مخزن دار

مهم ترین واگنی که نقش اساسی در حمل و نقل ریلی ایران دارد، واگن مخزن دار است. چرا که به وسیله این واگن ها حساس ترین مواد که اشتعال زا هستند، جا به جا می شود. با استفاده از مخزن های استوانه ای این واگن، انواع سوخت ها، مواد روغنی و مواد شیمیایی حمل و نقل می شود.

واگن های مخزن دار هم به صورت دو محوره و چهار محوره ساخته می شوند. با استفاده از واگن مخزن دار میتوان به سرعت بار مایع را به مقصد منتخب، تحویل داد. واگن های مخزن دار کاملا به صورت ایمن طراحی می شوند. در بالای این واگن ها دو درب اصلی وجود دارد که بعد از بارگیری به طور کامل پلمپ می شوند. یک درب برای ورود تعمیرکاران است و درب دیگر برای تخلیه سوخت و دیگر مواد شیمیایی مایع طراحی شده است.

هم چنین دو سوپاپ در دیواره های واگن مخزن دار طراحی شده است. که یکی برای هواگیری و دیگری برای تخلیه گاز داخل مخزن ها کاربرد دارد.

واگن فله بر

هر نوع باری که به صورت فله ای جا به جا میشود، حمل و نقلشان با واگن فله بر بسیار مناسب است. چرا که عمل تخلیه را در آن ها میتوان با سرعت بسیار بیش تری انجام داد و همین امر باعث می شود در زمان بسیار صرفه جویی شود. برای مثال ذغال سنگ و غلات از محصولاتی هستند که توسط واگن های فله بار جا به جا می شوند.

واگن لبه بلند

همان طور که در بالا اشاره کردیم هنگامی که وزن بارتان زیاد باشد، باید از واگن های مسطح استفاده کنید ولی برعکس اگر وزن بارتان کم بوده و فقط تعداد آن زیاد باشد باید از واگن های لبه بلند استفاده کنید. این واگن ها هم مانند سایر واگن ها در دو نوع چهار محوره و دو محوره ساخته می شوند و قابلیت بارگیری تا ۵۷ تن را دارا هستند.

در واگن های لبه بلند دریچه هایی وجود دارد، که عمل تخلیه  بار را به راحتی انجام میدهد. به این علت واگن های لبه بلند را به این اسم نام گذاری کرده اند که لبه های بلند انتهایی هر واگن به کف واگن متصل شده است.

واگن لبه کوتاه

کاربرد این نوع واگن ها تقریبا شبیه به واگن های مسطح است با این تفاوت که آن ها کاملا صاف و مسطح نبوده و دارای لبه های کوتاه هستند. این واگن ها هم مانند سری های دیگرواگن ها در دو حالت چهار محوره و دو محوره ساخته می شوند. و برای حمل و نقل بار هایی مانند: کانتینر ها، اسکلت های ساختمانی، آهن ها و تیرآهن ها، ماشین آلات و محصولات ساختمانی کاربرد دارد. حداکثر باری که میتوان به وسیله واگن لبه کوتاه مورد استفاده قرار داد بین ۵۲ تا ۵۴ تن می باشد.

واگن حمل خودرو

یکی از مواردی که در حمل و نقل ریلی در ایران،  طرفداران زیادی به خصوص در مسافرت های داخلی و مسافرت در کشور های همسایه دارد، حمل خودرو با قطار است. شما میتوانید به راحتی در کوپه اختصاصی خود استراحت کنید و با خیال راحت به سرگرمی های مورد علاقه خود سرگرم شوید. هم چنین نیازی نیست با دقت مراقب خطرات مسیر نظیر تصادفات، خرابی ماشین در راه و یا مصرف بالای بنزین باشید و در طول مسیر خسته بشوید.

شما به راحتی به مقصد برسید، ماشینتان هم دنبالتان می آید!!! واگن های حمل خودرو به دو صورت قابل طراحی هستند. هم به صورت مسقف و هم به صورت رو باز. که حالت مسقف آن برای شما بهتر است. البته این مورد را هم ذکر کنیم که حمل خودرو با قطار، شرایط متناسب با خود و زمان بندی های مشخص خود را هم دارد و قبل از تحویل خودرو به قطار برای حمل و نقل، باید اقدامات مختلفی را انجام بدهید.

محاسبه هزینه حمل ریلی

 

برای محاسبه هزینه حمل ریلی باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید تا بتوانید با استفاده از آن ها هزینه تقریبی را حدس بزنید. یکی از این موارد، ابعاد و وزن کالاست. البته در شرایطی به جز وزن، تعداد بار شما هم در محاسبه هزینه ریلی تاثیر گذار است. از موارد تاثیر گذار دیگر در قیمت حمل و نقل ریلی، میتوان مسافت تا مقصد، بیمه، هزینه صادرات و واردات و ماهیت کالای حمل شده را نام برد.

همانطور که قطعا می دانید هزینه حمل و نقل ریلی بین المللی با حمل و نقل ریلی داخلی به علت المان های مختلف تفاوت دارد.

به همین علت پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با نقل و انتقالات ریلی داخلی بخوانید: حمل و نقل ریلی داخلی