بررسی خدمات حمل کانتینری و معرفی انواع کانتینرهای حمل بار

در حال حاضر خدمات حمل کانتینری یکی از اقتصادی‌ترین روش های حمل و نقل بار در دنیا می باشد که برای حمل و نقل داخلی و بین المللی استفاده می شود. حمل کانتینر در انواع روش های حمل زمینی، دریایی و هوایی مورد انجام می شود، اما با این حال جابجایی محموله‌های بین المللی به خصوص در بخش حمل دریایی معمولا بر اساس حمل و نقل کانتینری صورت می گیرد.

می توان گفت خدمات حمل کانتینری، در صنعت حمل و نقل و توسعۀ اقتصادی نقش بسزای داشته و بخش عمده حمل دریایی از طریق حمل کانتینر با کشتی انجام می­شود،  لذا مزایایی که حمل بار با کانتینر در اقتصاد و تجارت جهانی ایجاد کرده، قابل چشم‌پوشی نیست.

تعریف کانتینر

کانتینر طبق تعریف، محفظه‌ای فلزی با ابعاد استاندارد می باشد که از آن برای انتقال و حمل‌ونقل کالا  استفاده می کنند. ابعاد استاندارد کانتینرها بر پروسه‌ی حمل و انتقال کالا در مسیرهای مختلف ریلی، هوایی، زمینی و دریایی تاثیر گذاشته و باعث شده به اسانی انجام شود. این مساله، مهم‌ترین مزیت استفاده از کانتینر می باشد و باعث شده که در حمل‌ونقل بین‌المللی کالا از آن استفاده شود.

کانتینرهای استاندارد از نظر ابعاد

همانطور که بیان کردیم، بهتر است معیار یکسانی از فضا و حجم مورد استفاده برای کانتینرها برای همگی تعریف شود. بر همین اساس، استانداردهای مشخصی برای سایز و اندازه‌ی کانتینرها و همچنین شکل ظاهری آن‌ها ایجاد شده است. با این که کانتینرها،‌ در سایزها و مدل‌های استاندارد متفاوت و متنوع تولید و قابل استفاده هستند، اما بیش از ۹۰ درصد کانتینرها، از لحاظ مدل و اندازه، به یک شکل نمی باشند.

کانتینرهای استاندارد که در صنعت و خدمات حمل کانتینر بسیار کاربردی هستند، معمولا یک محفظه یا باکس فولادی با  عرض،  تقریبی ۲۴۰ سانتی متر هستند. اما طول آن‌ها بین ۶۱۰ سانتی متر تا ۱۲۲ سانتی متر متغییر است..

این ابعاد در واقع یک ابعاد استاندارد و مشترک در خدمات حمل کانتینر می باشد. اما در کنار این کانتینرهای استاندارد، از انواع کانتینرهای کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر نیز استفاده می شوددر کنار تفاوت در ظاهر و ابعاد کانتینرها، کاربرد آن‌ها نیز متفاوت می باشد. مانند کانتینرهای یخچال‌دار که جهت استفاده در انتقال بارهای پزشکی و خوراکی بکار می رود. در ادامه مطلب به معرفی انواع کانتینرها می پردازیم.

انواع مختلف کانتینرها

پیشتر بیان شد که انواع متنوعی از کانتینرها، از لحاظ ابعاد و اندازه و همین طور، به لحاظ کاربرد و کاربری موجود هستند.

• کانتینرهای تاشو یا تخت

ساده‌ترین شکل کانتینرها این نوع از کانتینر می باشد. کانتینر تاشو به صورت یک صفحه یا شاسی تخت طراحی شده که از دو طرف، دارای کنار یا دیوار‌‌ه‌هایی قابل جمع شدن می باشد. قابلیت جمع شوندگی دیوارهای سر و ته این کانتینر این امکان را ایجاد کرده که در زمانی که بار درون کانتینر نباشد، دیوارها را روی شاسی بگذارند. در نتیجه فضای بسیار کمی را اشغال کرده و این نوع کانتینر برای انتقال بارهای سنگین و بزرگ مانند خودروهای بزرگ ، ماشین‌آلات سنگین، مصالح ساختمانی و مانند این‌ها استفاده می گردد.

• کانتینرهای جنرال یا کانتینر بارهای عمومی

پرکاربردترین و عمومی ترین نوع کانتینر، همین جنرال کانتینرها می باشند. این مدل کانتینرها برای انواع بارهای معمولی استفاده می شود. این نوع کانتنرها به کانتینر خشک نیز معروف هستند.

فرم و شکل ظاهری این کانتینرها دقیقا مانند کانتینرهای است که ما دیده ایم. یا عموما در رسانه‌های تصویری و تلویزیون، در کشتی‌ها و اسکه‌های بنادر یافت می شود. از ویژگی­های کانتینر معمولی می توان به  ضدِ گرد‌ و خاک بودن آن اشاره کرد. همچنین محفوظ به صورتی طراحی شده که ابدا آلودگی‌های هوا وارد کانتینر نشود و به بار داخل آن آسیب وارد نشود. سقف، بدنه و کف کانتینر فلزی و بسیار مستحکم طراحی شده و در جابجایی‌ها از بار به خوبی محافظت می کند.

• کانتینرهای دو دَر

این نوع کانتینر، که به نام کانتینر تونلی نیز معروف می باشد، از دو سمت جلو و عقب دارای درِ خروجی بار می باشد. این ویژگی باعث شده که کانتینر با دو در‌، بسیار سریع  بارگیری و تخلیه بار صورت گیرد و روند کار را به سرعت جلو ببرد. از لحاظ محافظت در برابر گرد و خاک، این کانتینرها هم مانند کانتینرهای معمولی می باشند و نسبت به خاک ایزوله می باشند.

• کانتینرهای بدون سقف (رو باز)

شکل ظاهری این نوع کانتینر تقریبا مشابه اتاقکِ کامیون‌های باری هستند. این مدل کانتینر بدون سقف می باشند و فقط از یک سمت در دارند و از طرفین و سمت دیگر بسته طراحی شده اند. البته اتاق کامیون‌ها، معمولا بصورت چوبی تعریف شده است و تنها چارچوب آن فلزی است. در حالی که، کانتینر رو باز کاملا فلزی و مستحکم می باشد و می‌توان در صورت نیاز، یک کاور انعطاف‌پذیر و جمع‌ شونده، مثل برزنت، بر روی کانتینر قرار داد و استفاده کرد.

بارهایی با ارتفاع زیاد را با این کانتینرها جابجا می کنند. بار معمولا با جرثقیل از بالا، داخل کانتینر قرارگرفته، کانتینرهای بدون سقف، سایزبندی ۴۰ یا ۲۰ فوت دارند. همچنین برای مهار کردن بار حلقه‌هایی در بالا و پایین آن‌ها  قرار گرفته است.

• کانتینرهای پهلو باز

علاوه بر درِ انتهایی معمول، که در انتهای  کانتینرهای معمولی تعبیه شده اند، در کانتینر پهلو باز، در یکی از ضلع‌های کناری نیز دارای درب می باشد. این امکان، علاوه بر ایجاد فضای بازتر در کانتینر، بارگیری را بسیار آسان تر کرده است. بارهایی که به خاطر بزرگی وارد کانتینر جنرال نمی شود، با کانتینرهای پهلو باز به آسانی جابجا می شوند. سایز معمول کانتینر پهلو باز ، ۴۰ و ۲۰  فوت طراحی می شود.

• کانتینرهای با ارتفاع بلند

این کانتینرها از لحاظ شکل ظاهری و سایر ویژگی‌ها مثل کانتینرهای جنرال می باشند. تفاوتی که دارند، ارتفاع بیشتر نسبت به کانتینر معمولی می باشد. کانتینر مرتفع را عموما در سایز ۴۵ و یا ۴۰ طراحی می کنند. در واقع، ارتفاع آن‌ها، در حدود ۱ فوت یا نیم متر از کانتینرهای جنرال بیشتر است. در مواردی که نیاز به حمل بار حجیم و یا مقدار بار زیاد است، این نوع کانتینر بسیار مناسب خواهد بود و از آن استفاده می شود.

• کانتینرهای عایق دار

این نوع کانتینرها مانند کانتینر یخچالی، نیز بار را در دمای مشخصی نگهداری می کند. کانتینر عایق‌دار به عنوان کانتینر ترمال نیز معروف است. در این کانتینر، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، مثل کمپرسور قرار گرفته است، کمپرسور دمای مورد نیاز را در کانتینر تنظیم می کند. همانطور که از نامش مشخص است کانتینر عایق‌دار، این کانتینرها کاملا عایق حرارتی دارند و  برای جابجایی بار در مسیرهای طولانی، به ویژه برای داروها، فراورده‌های خونی، مواد شیمایی و مانند این‌ها استفاده می شود.

• کانتینرهای مخزن دار

این نوع کانتینر نوعی تانکر یا مخزن حمل مایعات می باشد. اما در یک چارچوب و فریم فلزی قوی و ضد زنگ از آن محافظت می گردد. حداقل ۸۰ درصد از حجم تانکر در زمان جابجایی، باید پر شده باشد  تا از بروز خطراتی مانند لنگر انداختن بار داخل کانتینر جلوگیری به عمل آید. در عین حال، نباید حجمی بیش از ۹۵ درصد از مخزن را نیز در آن قرار داد  تا  تبخیرات حرارتی مجاز،  بدون مشکل داخلی برای  تانکر انجام شود.

• کانتینرهای یخچالی

همانطور که در بالا گفته شد، برای حمل بارهای حساس به دما و جلوگیری از فساد مواد مانند گوشت، انواع میوه‌ها و سبزیجات از کانتینر یخچالی استفاده خواهد شد.

• انواع دیگر کانتینرها

به جز مواردی که در بالا بیان شد، انواع دیگری از کانتینرها  نیز موجود هستند که برخی از آن‌ها از قبیل، کانتینر حمل حیوانات، کانتینر مسطح، کانتینر تهویه‌دار، کانتینر مخصوص حمل خودرو، کانتینر نیم قد و غیره ، طبیعتا هر مدل‌ از  انواع کانتینر هایی که ذکر شد، برای مصارف خاصی می باشند و در صنعت حمل‌ونقل و خدمات حمل کانتینر بسیار مفید و پر فایده هستند.

طریقه بارگیری در کانتینرها

در واقع کانتینر یک محفظه و باکس چند وجهی می باشد و از مبدا تا مقصد، در مسیرهای مختلف و با وسایل حمل‌ و نقل متفاوت جابجا شده و بارگیری و جابجایی کانتینر از یک وسیله به وسیله دیگر، با ماشین‌های جرثقیل‌دار صورت می گیرد. کانتینرها به وسیله واگن قطارهای باری ،کشتی‌های باری و کامیون‌ها، در مسیرهای ریلی، دریایی و جاده‌ای قابل جابجایی می باشند.

سخن آخر

کانتینرها بعنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در حمل‌ونقل بین‌المللی و حتی داخلی کاربرد فراوانی از آنها می شود. وجود کانتینر استاندارد باعث شده مسئله­ی حمل‌ونقل کالا، بدون نیاز به تخلیه و بارگیری مجدد در روش‌های مختلف حمل‌ انجام پذیرد. همچنین همانطور که گفتیم، کانتینرها در تمامی شیوه‌های حمل بار، اعم از حمل‌ونقل زمینی، حمل‌ونقل هوایی، حمل و نقل دریایی، حمل‌ونقل ریلی و بکار می روند و این یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت این ابزار مهم در حمل‌ونقل بین‌المللی می باشد.

در این مقاله به انواع کانتینر اشاره شد. همچنین شیوه‌ی بارگیری و تخلیه بار و واحد شمارش کانتینر را به اختصار بیان کردیم. امیدواریم مطالب گفته شده برایتان مفید و سودمند بوده و توانسته باشید از اطلاعات آن استفاده‌ی لازم را برده باشید. در صورت وجود هر گونه ابهام یا سوالی در مورد انتقال کالا و حمل‌ونقل بین‌المللی با کارشناسان ما تماس جاصل فرمایید.