یکی از انواع روش های حمل و نقل که در ایران بسیار کاربرد دارد حمل و نقل به وسیله راه های آبی است. به واسطه اینکه کشور ایران از شمال و جنوب به آب های بین المللی ارتباط دارد میتوان به طور ویژه به حمل و نقل دریایی ایران اشاره کرد. با توجه به دسترسی ایران به آبراهه های جهانی علی الخصوص دریای عمان و دسترسی آن به اقیانوس هند، حجم بسیاری از کالا ها و محصولات توسط کشتی های تجاری و حمل بار واردات و صادرات می شوند.
حمل و نقل دریایی ایران میتواند از چند وجهه دارای اهمیت بسیاری باشد. وجهه اول سودمندی استفاده از این روش نقل و انتقال است. حمل و نقل دریایی می تواند نسبتا از سایر روش ها حمل و نقل هوایی، ریلی و جاده ای ارزان تر باشد و به وسیله آن بار هایی با حجم و تعداد و ابعاد بزرگ تری را جا به جا کرد. هم چنین ایمنی حمل و نقل به وسیله این روش نیز بسیار زیاد است و خطر کمتری در طول مسیر، کالا ها و محصولات را تهدید می کند.
از نظر اقتصاد کشور هم نیز، حمل و نقل دریایی ایران می تواند نقش اساسی در اقتصاد این کشور داشته باشد. و اگر بنادر به روز شده و از پیشترفت تکنولوژی برخوردار شود می توان قسمت بزرگی از پشت بانه اقتصادی را متکی به حمل و نقل دریایی شد. کما اینکه هم اکنون کشور هایی مانند چین و سنگاپور قسمت بزرگی از اقتصاد کشورشان را بر روی صنعت حمل و نقل دریایی متمرکز کرده اند.
یکی از روش های حمل و نقل دریایی مسیر و برنامه ای است که کشتی ها آن را طی میکنند. بر اساس این تقسیم بندی حمل و نقل دریایی به کشتی های خطوط منظم و کشتی های خطوط نامنظم تقسیم می شود که در مقاله حمل و نقل دریایی به صورت کامل آن را توضیح دادیم و نکات آن را بیان کردیم. یکی دیگر از تقسیم بندی های انواع حمل و نقل دریایی، روشی است که برای جا به جایی کالا ها در کشتی ها استفاده می کنند.
به طور کلی در نقل و انتقالات دریایی از دو روش بهره گیری می شود.
· روش فله ای
· روش کانتینری
بیایید به صورت کامل با این دو نوع روش جا به جایی بار در کشتی ها آشنا شده تا بتوانید بهترین روش را برای نقل و انتقال محصولات و کالا های خود انتخاب کنید.
(( کشور چین از بهترین مراکر صادرات و واردات به ایران است.)) پیشنهاد میکنیم برای اطلاعات تکمیلی تر بخوانید : هزینه حمل کانتینر از چین به ایران
در روش حمل بار به صورت فله ای، محصولات به وسیله کارتن، کیسه ها و پاکت ها جا به جا می شوند و کشتی هایی هم که حمل بار به صورت فله ای انجام می دهند خود به دو دسته تقسیم می شوند.
· کشتی حمل بار فله خشک
· کشتی حمل بار فله مایع
در کشتی های حمل بار فله خشک، انبار هایی وجود دارد که مخصوص حمل بار به صورت فله هستند که میتوان مناسب ترین محصولاتی که به وسیله این روش جا به جا می شوند را غلات نام برد. در کشتی های حمل بار فله مایع، نقش اصلی را تانکر ها اجرا می کنند که این تانکرها با توجه به نوع خود ممکن است حمل کننده سه نوع ماده باشند.
تانکر هایی که حمل گاز مایع کرده و عموما گاز ها LNG و گاز LPG را جا به جا می کنند.
تانکر هایی که به صورت نفت کش بوده و نفت خام یا فراورده های نفتی را جا به جا می کنند.
و در نهایت تانکر هایی که حمل کننده مواد شیمیایی هستند که از این نوع مواد شیمیایی می توان :
· اسید سولفوریک
· محصولات پتروشیمی
· نیتروژن مایع
· میعانات گازی
· روغن های مایع و … را نام برد.
برای اطلاعات تکمیلی تر در مورد روش های حمل بار با کشتی بخوانید : حمل و نقل دریایی
و اما حمل و نقل دریایی به وسیله کانتینر ها.
نقل و انتقال محصولات و کالا ها به وسیله کانتینر ها، یکی از معمول ترین روش های جا به جایی در کشتی ها است. که تقریبا می توان گفت هر نوع باری را می توان با این وسیله جا به جا کرد. حتی بعضی اوقات حمل بار فله خشک هم به وسیله کانتینر ها انجام میشود و بنا به نوع کالایی که حمل می شود، کانتینر مناسب با آن نیز انتخاب میگردد.
حمل و نقل کانتینری با توجه به ابعاد کالا و حجمی که اشغال می کند در دو نوع دسته بندی قابل تقسیم است.
۱٫ حمل به روش FCL
۲٫ حمل به روش LCL
ویژگی مشخص این نوع روش حمل و نقل کانتینری این است که بار ها به صورت اختصاصی است. به این معنا که در این کانتینر تمام محصولات و بار ها برای یک پروانه گمرگی است. به بیان ساده تر پروانه گمرکی، چیزی است که طبق قوانین و مقررات کشور؛ مهم ترین سند جهت ترخیص بار از گمرک است. و کالاهایی که در کانتینر FCL قرار دارند همگی دارای یک سند گمرکی هستند. روش FCL عموما برای واردات کالاهایی استفاده می شود که حجم بالا و یا تعداد بالایی دارند.
در حمل و نقل کانتینری با این روش بر خلاف روش FCL ، کل کانتینر به یک کالا اختصاص پیدا نمی کند و فضای کانتینر با چندین محصول مختلف پر می شود. به این معنا که شما کانتینر را با سایر صاحبان کالا در واردات به اشتراک می گذارید. و کانتینر یک سند گمرکی برای ترخیص ندارد.
معمولا برای کالاهایی که حجم کمی دارند و برای افراد و صاحبان متفاوتی هستند از این نوع روش حمل و نقل کانتینری استفاده می شود. حال که با این دو نوع روش حمل و نقل دریایی ایران به وسیله کانتینرها آشنا شدید، در ادامه بررسی میکنیم که برای هر محصول از چه نوع روش حمل و نقلی باید استفاده کرد و چه روشی برای ما به صرفه تر است.
اگر بخواهیم یک مقایسه کوتاه و مفید داشته باشیم، باید بگوییم حمل بار به روش FCL به صرفه تر است.
چرا ؟
چون روش FCL ارزان تر است. به این علت که در این روش حمل و نقل کانتینرها شما برای حجمی که محصولتان اشغال میکند هزینه ای نمی پردازید. بلکه در کشتی ها شما هزینه یک کانتینر را می پردازید. هنگامی که هزینه یک کانتینر پرداخت شود، تمامی محصولات و کالاهایی که در کانتینر قرار دارد تنها برای یک مشتری می شود و به همین علت بار ها یک پروانه گمرکی می گیرد.
با داشتن یک پروانه گمرکی ترخیص بار ها به مراتب بسیار راحت تر خوهد بود چرا که بررسی کالا ها تنها به برای یک نوع کالا یا محصول است. از نظر امنیت بار حمل شده هم، روش FCL به علت عدم جا به جایی کانتینر و عدم دسترسی افراد دیگر به آن ، ایمنی بیشتری نسبت به روش LCL دارد.
اما همیشه صرفه اقتصادی روش FCL بیشتر از روش LCL نخواهد بود و همه چی به نوع کالای و فرایند کاریتان مرتبط است. بی شک اگر کالاهایی که جا به جا می کنید، حجم و وزن زیادی داشته و تعداد بالایی دارد، روش FCL بهترین انتخاب خواهد بود.
اما اگر کالای شما کم حجم است، فروش زیاد با توجه به تقاضای کمتان ندارید و یا میخواهید صرفا برای جشنواره ای محصولتان را به صورت نمومه بفرستید، روش FCL به کارتان نمی آید. چرا که همانطور که در بالا اشاره کردیم در روش FCL شما باید هزینه یک کانتینر را بپردازید نه حجم جایی که محصولتان آن را اشغال کرده است.
به همین علت یک کانتینر فضایی مازاد از فضای مورد نیاز بار های شما را دارد. و این به معنای پرداخت هزینه اضافی است. پس بهتر است در این مواقع از روش LCL بهره گیری کنید. چون هزینه ای که در این روش برای جا به جایی بار خود می پردازید بر اساس متر مکعب و فضایی است که بارتان اشغال کرده است.
یکی از نکاتی که برای فرستندگان بارها اهمیت بالایی دارد، امنیت کالاهایی است که در کشتی ها و کانتینر ها انتقال پیدا می کنند. به طور کلی حمل و نقل دریایی ایران از امنیت بسیار بالایی برخوردار است و این مقوله جزء مزایای نقل و انتقال به روش آبی است. اما در همین حمل و نقل دریایی، نقل و انتقال با روش FCL امنیت بسیار بالا تری دارد و خسارت در این روش کمتر از روش LCL است.
به علت اینکه در هنگام ترخیص، کالاها از داخل کانتینر منتقل نمی شوند و بارها به همان صورتی که بسته بندی می شوند، به مشتری ها تحویل می گردند و جا به جایی خود محصول صورت نمی گیرد. اما در روش LCL کالا های شما از کانتینر خارج می شوند و بعد از باز شدن بسته بندی و بررسی آن ها داخل کارتن قرار می گیرند و همین جا به جایی ها ریسک خسارت را بیش تر می کند.
هم چنین بخوانید : هزینه حمل کانتینر از دبی به ایران